ENGVANGA LGBT THENKHATTE HOMOPHOBIC NI NGE AN NIH?

   
 

 A hmasain, tuna ka thilziah tum hi keima mimal hmuhdan/ngaihdan a ni a, a dik vek kher lo mai thei, homophobic an/kan nih chhan sawi belh tur te pawh a awm nual mai thei bawk. Comment lamah kan belh zel thei turah ngai ila.

Terminology:

LGBT: 

1. Lesbian : “Hmeichhia mahni anpui chunga attraction / duhna nei te,” sawina.


2. Gay: “Mipa mahni anpui chunga attraction/ duhna nei te,” sawina.


3. Bisexual: “Mipa leh hmeichhe chunga attraction nei te,” sawina.


4. Transgender: “Pianpui sex/gender anga in hriatna nei lo,” sawina. Entirnan, mipa serh neiin a pianga, mahse hmeichhia anga in hriatna 100% a nei. (Someone who does not identify with the gender they were assigned at birth)  


5. Heterosexual (Straight) : Mipa/Hmeichhia mahni anpui nilo, opposite sex chunga attraction/duhna nei te,” sawina.  


Homophobic: “Mahni anpui chunga attraction/ duhna nei te duh lo tu/ hawtu te,” sawina.


Ally: “Straight, LGBT tantu/ thlawptu te,” sawina.  


LGBT lampum leh a awmzia kan hrethiam tawhin ka ring a. Tunlai mipui, kan nu leh pa tam tak te manganpui pakhat chu LGBT rawn tam ta lutuk anga lang hi a ni. Manganpui tham chu a ni teh meuh mai, a chhan chu hmanlai anga mahni nihna in thup renga nun hman kha an thei tawh lova, an nihna angin an rawn langchhuak ta hlawm a ni. An pun belh vak nilovin, dawta nun hman hreawm an tih em avang zawkin an rawn in phochhuak zawk a ni. Lar duh vanga awm kual te pawh an awm mahna, ka sawisel tur eawh a ni lo. Khawvel a lo changkan zela, biological sex leh sexual orientation in an lohna te, thlak theih a nih lohzia te rawn hrechhuak zelin mahni sexual orientation anga in pawmthlap, straight in a straight nihna a pawm angin, gay/lesbian/bi ten an nihna angin an rawn in pawm thei hlawm ta a. Homophobic ten an huatna tongkam chhe tinreng an barh mawlh mawlh lai pawn an beidawng duh mai lova, ni thar a lo in herchhuak leh em em ang tih beiseina nen an nitin nun huaisen takin an hmang a. An beisei ni thar chu a lo in herchhuak mek zel e!


Chutih rualin thenkhat LGBT ni ve tho, LGBT dang, mahni nihna in pawm ho te do tlat (homophobic) an lo awm ve leh tho a. Ngaihdan, hmuhdan in ang vek ni tur awm taka lang, zu in ang tlat lo te kha. LGBT mahni nihna in pawm lo te in hmuhdan/hriatdan tlangpui te:


1. LGBT an nihna thlak theih leh sim theih anga hriatna.
2. An nihna kha sual anga hriatna.
3. Pathian huat zawng leh tenzawng anga in hriatna.  
4. Mahni intenna.
5. Mahni in huatna.
6. Mahni in pawm lohna. 
7. In tihhlum duhna rilru an pu fo thin bawk (Hei hi chu LGBT tlangpuiin an nei a, a chhan chu depression in a zui thin vang a ni. Mahni in tihhlum duhna rilru pu kan awm a nih chuan Counsellor (Therapist), Doctor te pan vat tur a ni)


A chunga kan sawi te khi an pianpui a ni lo va, tu mah reng hi homophobic nisaa piang kan awm lo a ni. Engvanga LGBT te ngei pawh homophobic rawn ni ta nge an nih? A chhan ni theia ka rin te sawi dawn ila:

 
1. Bible interpretation dik tawk loh vang: Tunge maw a nih a, Bible interpretation dik tawk loh vang ti ve ngawt nge a nih, min ti mai thei. In sawifiah ka tum hran chuang lo. Entirna pakhat sawi ila. “Sadom leh Gomorah” khua te kha homosexual te avanga hrem angin hman atang min lo zirtir thin a. Genesis 19 a mi kha. Tun hnuah Bible zirmi, theologian tam tak ten homosexual vanga hrem an nih lohzia an rawn zir chhuaka, chu mai piah lamah khawilai Bible chang ah mah hian “Sadom leh Gomorah” kha homosexual te avanga hrem an nihna pakhat mah a in ziak lo a ni. Rethei leh pachhia te tanpui lo leh mikhual an lo lawm loh mai bakah gang rape thleng an lo tuma, chu chu an sualna a ni. Chutiang thovin Bible bu danga mi te pawh interpretation dik loh an ni tho a ni. Ka sawi tum zawka chu dik lo takin min lo zirtira, kha in zirtirna khan homophobic ah min siam ta a ni. Tunlai theologian tam zawk ten “Sadom leh Gomorah” hi homosexual te hremna sawi nan an hmang tawh lo a ni. 


2. Society avangin: Khawvel population 95% hi heterosexual (straight) a ni a, kan mita kan hmuhphak thil 95% hi chu straight tihdan leh kal phung an ni vek a. LGBT 5% hi sawi tham pawh a ni lo. Tunlai khawvel ahchuan social media a chak em avangin RAINBOW lam thil kan hmu pha ve ta zawk a ni. Kan topic ah lut ila, Homophobic denominations atanga seilian tlangpui kan nih vek avangin kan society pawh a tam zawk chu homophobic kan ni nghal a. Biakin ah tongkam mawi lovin LGBT te sawiselin anchhia lawh lo mah ila, pawn lamah, “Krista annaa thangzelin” tih Christian tinte motto kha theihngilh thakin LGBT te kan diriamin kan hmusit thin. Biakin chhungah ngei pawh nuihza siam nan kan hmang a lawm!! Heng society a seilian LGBT mai nilo, naupang chu a lo seilenin homophobic nih loh chhan tur hi a tlem a ni. Isua mize diktak anga nung a nih ngawt loh chuan! 


3. Pathian thu anga kan nun loh avangin: Mizo te hi Pathian thu sawi ahchuan sawi thiam tak pawl kan ni. Hmangaihna te hi kan han sawi thiam khawp a! “Pathianin Kristaah min hmangaih angin in hmangaih tawn theuh tur kan ni,” tih thu te, “Nangmah I in hmangaih angin I vengte hmangaih rawh,” tih te, pulpit ah kan au pui luah luah a. Kan Amen rual dul dul bawk a. Mahse a takah practical-a hmang hmuh tur kan awm leh si lo. “Misual chu hmangaih tur, sual erawh huat tur,” kan ti a, LGBT te chu misual ah hmuin, mahni erawh mifel angin??? Krista zia hi kan Christian nunah a lang lo nilovin, a awm hlol lo. Hmangaihna tongkam aiin huatna leh hmuhsitna tongkam kan sawichhuak nasa zawka! LGBT thalai nun chan tam tak an awm phah a ni. Pathian thu anga nung lo Christians zinga khawsa tan chuan homophobic nih loh pawh a hlauhawm a lawm!


4. Mahni fate dinhmun/nihna hriatthiam tum lo nu leh pa kan tam avangin: Mizo te hi “Mahni aia upa te zahthiam” in zirtir hnam kan ni a. Mahni aia upa in thu a sawi tawh phawt chuan a dik emaw dik lo emaw, han hnial or idea tha zawk pawh nei mah ila sawi chhuah hreh kan ni a. A chhan chu AIA UP TE ZAH THIAM lo anga lan kha kan duh tlat lo. Hetiang mizia hi zahthiam(respect) ni tawh lovin, hlau a ni tawh zawk a ni. Chutiang bawkin nu leh pa te pawh hian nu leh pa kan nih vang mai hian kan fate ngaihdan, hmuhdan, an feeling te hi kan ngai pawimawh lova, ngaihthlaksak ahnekin “Naupang I nih kha! Lo tong ve suh! Ngawi hmak rawh! Chup!” te kan han ti a. Nu leh pa te ang thova, feeling nei an ni a, hrethiamtu mamawh em em leh an rilru hahna te sawi theihna nu leh pa hi an mamawh em em a ni. Kei ni erawh, an tana thiantha anga awm chu sawi loh nu leh pa dinhmun ang pawn kan awm ngai lo. Thil sawi hlek se, kan hauva, kan vin a. Kan duh loh zawng leh kan ngaihdan nilo zawnga an awmin kan vaw leh vak bawka. Kan fate hian thlamuang taka awmna hmun tur an nei lo. LGBT fate lek phei zawng, mahni in huat ngawih ngawihna in an khah mai bakah an tan kalna tur a awm lo! Pawnah chhuak se, miin an lo hmusita, biakin ah kalse, pulpit atang an lo auh khum a, in ah haw se, chhungten an lo tuithlar bawk! Mahni inhuatna leh tennaa khat lo thei lo, mahni nun inlak duhna rilru pu lo thei an ni lo. 


A chunga kan sawi pali te khi LGBT chang nilo, straight tam tak homophobic kan rawn nih tan dan tlangpui niin ka ring a. Kan inkhawmna denominations homophobic an nih miau chuan a society/ community pawh homophobic an lo ni ve nghal mai zela. Chung ho zinga seilian tan chuan homophobic nih loh theihna chance hi a tlem a ni. Inla Christian Mizo takin sawi ila, “Pathian thu ngaihsak vak lo, tunlai thangtharte leh zirmi te,” tih loh chu homophobic an ni vekin ka ring.  


Kan thil sawiin a tih chian em em mai pakhat chu homophobic hi LGBT nihna anga kan pianpui a nih lohzia leh thlak theih a nihzia hi a ni. Bible interpretation diktakin min lo zirtir tase, homophobic denominations a awm loh mai bakah homophobic society/community pawh a awm lo a nga, straight nih vanga mahni inhuatna leh in tih hlum duhna rilru nei an awm loh ang takin LGBT nih vanga mahni in huatnaa khat leh inten, mahni in tihlum duhna rilru nei an awm ve lo tur! Bible in min zirtir angin hmangaihna nen chhungtin mai hi kan lengza dial dial a nga, ava nuam dawn ve le!  


Enga pawh chu nise, homophobic te pawh hi dem tur an awm lo ve, kan lo in zirtir danin a zir miau si lova. Amaherawh chu homophobic kan nih chhan kan in hre tawha, kan nih avanga rah chhe tak kan unau LGBT te chunga thleng pawh kan hre tawha, mahni chunga thil thlengmek pawh kan hre tawh a, thil kal tawh chu kan thlak danglam thei silova, hmalam huna thleng tur atana kan duh erawh kan tun hun rilru put hmang hian a ti danglam thei a ni. A tawp a tan in zawt ila, “Kan unau LGBT te nun ti retheitu homophobic i la ni zel dawn em? Mahni leh mahni in ti retheitu LGBT-phobic ila ni zel dawn em?”  


(Homosexual te duh lohna emaw kan tih Bible bung leh changte hrilhfiahna chhiarzau duh tan http://www.unclobber.com/ 


Post a Comment

0 Comments